تاب‌دار بودن کاشی تا چه حد قابل قبول است؟
اگر فکر می‌کنید کاشی تاب‌دار قابل قبول نیست، ما اینجاییم تا کمک کنیم درک بهتری از مرزهای قابل قبول و غیرقابل قبول داشته باشید.
دو دسته کلی برای بررسی تاب کاشی وجود دارد:
تاب ذاتی (واقعی)
تاب بیش از حد (غیرمجاز)
تاب ذاتی نتیجه طبیعی فرآیند تولید کاشی است و نصاب‌های حرفه‌ای و دارای گواهینامه، آن را در نظر می‌گیرند.
اما تاب بیش از حد ممکن است نشانه یک مشکل جدی‌تر باشد.
چه کاشی دارای تاب ذاتی باشد، چه دچار تاب بیش از حد، لازم است که اصول حرفه‌ای نصب کاشی رعایت شود تا دچار مشکل‌هایی مثل نمونه تصویر پایین نشوید، جایی که یک کاشی ۳۰ در ۶۰ سانتی‌متر با آفست ۵۰٪ نصب شده و تاب زیادش مشکل‌ساز شده است.
تاب ذاتی کاشی چیست؟
استاندارد ANSI A137.1 مربوط به مشخصات فنی تولید کاشی سرامیکی در آمریکاست.
کاشی‌هایی که مطابق با این استاندارد تولید می‌شوند باید حداقل و حداکثر معیارهایی از جمله تاب لبه‌ای (طولی) و تاب مورب (قطری) را رعایت کنند.
برای کاشی‌های کف پرس شده(Pressed Floor Tile)، مقدار مجاز تاب بسته به نوع کاشی متفاوت است:
| نوع کاشی | حداکثر تاب مجاز لبه‌ای |
|---|---|
| طبیعی (Natural) | منفی ۰٫۳۰ تا مثبت ۰٫۳۰ سانتی‌متر |
| کالیبره (Calibrated) | منفی ۰٫۲۰ تا مثبت ۰٫۲۰ سانتی‌متر |
| رکتیفاید (Rectified) | منفی ۰٫۱۲ تا مثبت ۰٫۱۲ سانتی‌متر |
نکته: با بزرگ‌تر شدن ابعاد کاشی‌ها، میزان تاب ذاتی به‌صورت نسبی افزایش می‌یابد.
تاب بیش از حد در کاشی چیست؟
برای مثال، یک کاشی ۱۲ در 60 سانتی‌متر که ۰٫۴۷ سانتی‌متر تاب دارد، از حداکثر تاب مجاز برای همه انواع کاشی‌های پرس شده بیشتر است.
در چنین شرایطی باید بررسی شود که آیا کاشی مطابق با استاندارد ANSI A137.1 تولید شده یا خیر.
چگونه بررسی کنیم؟
بسته‌بندی کاشی را نگاه کنید. اگر اشاره‌ای به استاندارد A137.1 نشده، با کارخانه یا نماینده فروش تماس بگیرید تا از انطباق با استاندارد مطمئن شوید.
چگونه با تاب کاشی مقابله کنیم؟
نصاب‌های حرفه‌ای به استاندارد ANSI A108 برای نصب کاشی رجوع می‌کنند. طبق بند A108.02 4.3.8.2 در این استاندارد:
«در الگوهای آجری یا آفست، اگر ضلع کاشی بیش از ۴۵ سانتی‌متر باشد، حداکثر آفست مجاز ۳۳٪ است مگر اینکه سازنده کاشی چیز دیگری مشخص کرده باشد. در صورت درخواست آفست بیشتر، باید یک نمونه اجرایی (Mockup) اجرا شود و تأیید مالک و طراح دریافت گردد.»
الگوی آفست ۳۳٪
این نکته مهم است که طبق استاندارد، الگوی ۵۰٪ توصیه نمی‌شود. چون در این حالت، تاب واقعی کاشی بیشتر نمایان شده و منجر به ناخن(اختلاف سطح لبه‌ها) می‌شود.
بنابراین، باید از آفست ۳۳٪ استفاده شود مگر اینکه تولیدکننده حتی مقدار کمتری مثل ۲۵٪ را پیشنهاد داده باشد.
همچنین، افزایش عرض بند دوغاب می‌تواند به کاهش اثر تاب و لیپیج کمک کند.
اجرای نمونه آزمایشی با آفست مختلف
اگر تمایل دارید کاشی‌ها را با آفست ۵۰٪ نصب کنید (مثل کاشی‌های طرح مترو یا ساب‌وی)، طبق استاندارد، اول یک نمونه نصب آزمایشی اجرا کنید.
اگر ظاهر آن مورد پسندتان بود، نمونه را تأیید کتبی کنید (امضا و تاریخ بزنید) و یک عکس بگیرید تا به عنوان سند نصب حفظ شود.
اگر مورد پسند نبود، آفست را کاهش دهید تا به حالت قابل قبولی برسید. عرض بند دوغاب هم باید در این نمونه در نظر گرفته شود.
راه‌حل‌های جایگزین
استفاده از کاشی با تاب کمتر: سعی کنید کاشی‌ای انتخاب کنید که مطمئناً مطابق با استاندارد A137.1 تولید شده باشد.
استفاده از سیستم همتراز کننده های سطح کاشی: انواع مختلفی از گیره و گوه‌های تراز کاشی وجود دارند که به کنترل تاب و ناخ لبه کاشی کمک می‌کنند.
اهمیت صاف بودن زیرسازی (سطح بستر)
صاف بودن سطح زیرکار (زیرسازی) در نصب کاشی بسیار مهم است.
برای کاشی‌هایی با طول 60 سانتی‌متر، باید سطح زیرکار در محدوده ۳ میلی‌متر در ۳ متر صاف باشد.
اگر این میزان رعایت نشود، باید زمان و مصالح بیشتری برای هموارسازی سطح صرف شود تا کاشی به‌درستی نصب گردد.
