سه خطر جدی در اثر ایجاد ناخن لبه كاشي(اختلاف سطح لبه کاشی)
ناخن لبه كاشي چیست؟
اختلاف سطح لبه کاشی زمانی رخ می‌دهد که یک لبه کاشی بالاتر یا پایین‌تر از لبه کاشی مجاور قرار بگیرد. این مشکل در صنعت کاشی بسیار شایع است و هم در اسناد رسمی و هم در گفت‌وگوهای روزمره مورد توجه قرار می‌گیرد.
خطرات اصلی اختلاف سطح لبه کاشی در نصب کاشی
سه پیامد اصلی اختلاف سطح لبه کاشی عبارتند از:
رد شدن پروژه نصب کاشی به دلیل نقض استانداردها
ایجاد خطرات جدی ایمنی و احتمال زمین خوردن افراد
ظاهر نامطلوب و تأثیر منفی روی نظر مشتری و صنعت کاشی
اختلاف سطح لبه کاشی چه مقدار مجاز است؟
بر اساس جدول «Flatness and Lippage» در راهنمای TCNA، میزان لایپیج قابل اندازه‌گیری است و محدودیت مجاز دارد:
برای کاشی‌های فشرده (Pressed Floor) و پرسلانی، در هر ابعاد، با بندکشی بین ۰.16 سانتی‌متر تا کمتر از ۰.63 سانتی‌متر، میزان مجاز لایپیج ۰.08 سانتی‌متر است.
اختلاف سطح لبه کاشی در چه شرایطی رخ می‌دهد؟
اختلاف سطح لبه کاشی می‌تواند در سناریوهای زیر ایجاد شود:
زمانی که الگوی نصب آفست (Offset) مورد نیاز است و کاشی‌ها طولی ۳۸ سانتی‌متر یا بیشتر دارند.
زمانی که زیرسازی کف صاف نیست (طبق استاندارد ANSI A108.02 – 4.1.4.3.1 کف باید در طول ۳ متر حداکثر ۰.32 سانتی‌متر اختلاف سطح داشته باشد).
تابیدگی ذاتی کاشی یا پرسلان (Warping) باعث قوس‌دار شدن کاشی می‌شود (طبق استاندارد ANSI A137.1).
آفست بیشتر از ۳۳٪ باشد (طبق ANSI A108.02 – 4.3.8.2).
خطای نصاب رخ دهد.
سه خطر اختلاف سطح لبه کاشی به تفکیک
1. رد شدن پروژه
اگر لایپیج از حد مجاز فراتر رود یا استانداردها رعایت نشود، کارفرما می‌تواند پروژه نصب را رد کند.
2. خطر ایجاد مصدومیت
لایپیج می‌تواند منجر به زمین خوردن افراد شود. در چنین شرایطی نصاب مسئول است و احتمالاً با شکایت و هزینه‌های قضایی مواجه خواهد شد.
3. ظاهر نامطلوب
لایپیج ظاهر کاشی‌کاری را بسیار نامطلوب می‌کند، به‌خصوص زمانی که نورپردازی دیواری (Wall Wash Lighting) نصب شود و تمام اختلاف سطح‌ها را نمایان کند.
مثال واقعی از خطرات اختلاف سطح لبه کاشی
در یک سالن غذاخوری تجاری، حرکت پایه‌های صندلی روی لبه بلند کاشی باعث لب‌پریدگی‌های متعدد شده بود. این شکستگی‌ها علاوه بر خطر آسیب، باعث شده بود کف‌پوش به‌شدت بدنما شود.
جزئیات نصب:
کاشی طرح چوب ۱۵ × ۹۱ سانتی‌متر از نوع کالیبره (Calibrated, غیر رکتیفای) استفاده شده بود.
آفست کاشی ۱۵ سانتی‌متر (۱۶.۶٪) بود که می‌توانست تا حدی لایپیج را کاهش دهد.
بندکشی فقط ۰.16 سانتی‌متر انجام شده بود درحالی‌که طبق استاندارد ANSI برای کاشی کالیبره حداقل باید ۰.48 سانتی‌متر بندکشی شود.
میزان اختلاف سطح لبه کاشی بیش از ۰.16 سانتی‌متر بود، یعنی دو برابر حد مجاز.
چگونه از اختلاف سطح لبه کاشی جلوگیری کنیم؟
1. آماده‌سازی سطح (Surface Prep)
مهم‌ترین مرحله برای جلوگیری از لایپیج، صاف‌سازی سطح زیرکار است.
سطح دیوار یا کف باید قبل از نصب کاشی تراز شود.
اگر زیرسازی صاف نباشد، کاشی‌ها دقیقاً همان ناهمواری‌ها را نمایش می‌دهند.
در یک پروژه دیگر، دیوار بلوک سیمانی باید اصلاح می‌شد اما پیمانکار به نصاب دستور داد فقط با ملات Thinset فرورفتگی‌ها را پر کند. این روش اشتباه بود و باعث شد نتیجه کار غیرقابل قبول باشد.
2. مراقب نورپردازی Wall Wash باشید!
نورپردازی Wall Wash پس از نصب کاشی می‌تواند تمام ایرادات لایپیج را آشکار کند.
قبل از نصب کاشی باید نور دائمی اجرا شده باشد.
در یک پروژه، کاشی‌کاری ابتدا قابل قبول بود، اما بعد از نصب نورپردازی Wall Wash، کل کار توسط کارفرما رد شد.
سه درس مهم برای جلوگیری از لایپیج
1. زیرسازی باید آماده نصب کاشی باشد
قبل از شروع کار مطمئن شوید سطح زیرکار مطابق استاندارد ANSI است. در غیر این صورت باید به‌صورت کتبی به کارفرما و معمار اطلاع داده شود.
2. رعایت استانداردهای صنعت کاشی
نصاب حرفه‌ای باید با استانداردهای ANSI و راهنمای TCNA آشنا باشد و مطابق آنها کار کند.
3. نور دائمی باید قبل از نصب کاشی اجرا شود
بدون نور نهایی، نصاب نمی‌تواند ایرادات سطح را به‌خوبی تشخیص دهد. در صورت نبود نور، باید اجرای کار متوقف شود.
اختلاف سطح لبه کاشی یکی از مهم‌ترین مشکلات نصب کاشی است که می‌تواند پروژه را رد کند، باعث حادثه شود و ظاهر کار را به‌شدت خراب کند. با آماده‌سازی درست سطح، رعایت استانداردهای ANSI و اجرای نورپردازی پیش از نصب، می‌توان از این خطرات جلوگیری کرد.
