گروه جذب آب کاشی چیست و چگونه روش نصب با چسب یا دوغاب را تعیین می‌کند؟ | کاشی کاریزما
کاشی و سرامیک از اصلی‌ترین مصالح در دکوراسیون داخلی و نمای ساختمان هستند، اما نکته‌ای که بسیاری از مجریان به آن توجه نمی‌کنند، تفاوت میان گروه‌های جذب آب کاشی‌ها (Water Absorption Groups) است. این ویژگی مستقیماً تعیین می‌کند که کاشی باید با چسب کاشی (Thinset) نصب شود یا با دوغاب سیمانی سنتی.
در این مقاله، به‌صورت کامل و فنی بررسی می‌کنیم که گروه جذب آب کاشی چیست، چه انواعی دارد، تفاوت گروه‌های A و B در چیست، و چرا انتخاب روش نصب متناسب با گروه جذب، در دوام، چسبندگی و کیفیت نهایی پروژه اهمیت حیاتی دارد.
اهمیت جذب آب در کاشی‌ها
در ساخت کاشی و سرامیک، میزان خلل و فرج در بدنه، میزان تراکم خاک و نحوه‌ی پخت در کوره تعیین می‌کند که بدنه تا چه اندازه آب را جذب کند.
به‌عبارت ساده‌تر:
هرچه جذب آب کاشی کمتر باشد، بدنه متراکم‌تر، نفوذپذیری کمتر و مقاومت مکانیکی بالاتری دارد — اما چسبندگی آن با ملات سنتی کاهش می‌یابد.
به همین دلیل است که کاشی‌های پرسلانی (Porcelain) که جذب آبی زیر ۰٫۵٪ دارند، اصلاً با دوغاب سنتی نمی‌چسبند و تنها با چسب استاندارد C2TE قابل نصب هستند.
استاندارد جهانی طبقه‌بندی جذب آب (EN 14411 / ISO 13006)
در استاندارد اروپایی EN 14411 و بین‌المللی ISO 13006، کاشی‌ها بر اساس روش تولید و میزان جذب آب طبقه‌بندی می‌شوند.
کدهای مانند B I a یا A II b دقیقاً از این استانداردها گرفته شده‌اند و هر حرف و عدد معنی خاصی دارد.
ساختار کد گروه جذب آب
| بخش | معنی |
|---|---|
| A / B | روش تولید: A = اکسترود (Extruded) ، B = پرس خشک (Pressed) |
| I / II / III | محدوده جذب آب: I = کم، II = متوسط، III = زیاد |
| a / b | زیرگروه جزئی‌تر در همان محدوده جذب آب |
جدول جامع گروه‌های جذب آب کاشی
| گروه | روش تولید | میزان جذب آب (%) | نوع بدنه | کاربرد معمول | روش نصب توصیه‌شده |
|---|---|---|---|---|---|
| A I a | اکسترود | ≤ 0.5٪ | پرسلانی خیلی متراکم | کف و دیوار، داخل و بیرون | فقط با چسب کاشی C2TE |
| A I b | اکسترود | 0.5٪ – 3٪ | نیمه‌پرسلانی | کف و دیوار | چسب C1 یا C2 |
| A II a | اکسترود | 3٪ – 6٪ | سرامیک متراکم | کف خشک و دیوار | چسب یا دوغاب |
| A II b | اکسترود | 6٪ – 10٪ | سرامیک معمولی | دیواری داخلی | دوغاب |
| A III | اکسترود | >10٪ | بدنه متخلخل | فقط دیواری داخلی | دوغاب سنتی |
| گروه | روش تولید | میزان جذب آب (%) | نوع بدنه | کاربرد معمول | روش نصب توصیه‌شده |
|---|---|---|---|---|---|
| B I a | پرس خشک | ≤ 0.5٪ | پرسلان (Full Body / Glazed) | کف، دیوار، نما، اسلب | فقط با چسب C2TE S1 |
| B I b | پرس خشک | 0.5٪ – 3٪ | نیمه‌پرسلانی | کف یا دیوار | چسب C2 |
| B II a | پرس خشک | 3٪ – 6٪ | سرامیک کم‌جذب | کف خشک یا دیوار | چسب یا دوغاب |
| B II b | پرس خشک | 6٪ – 10٪ | سرامیک معمولی | دیواری داخلی | دوغاب سیمانی |
| B III | پرس خشک | >10٪ | کاشی دیواری متخلخل | فقط دیوار داخلی | دوغاب سنتی |
تفاوت روش تولید A و B در کاشی‌ها
روش A (اکسترود):
خمیر خاک رس با فشار از قالب خارج می‌شود و سپس خشک و پخته می‌گردد. بدنه‌ها معمولاً ضخیم‌تر و متخلخل‌تر هستند.
کاربرد: نماهای آجری، سرامیک‌های نما و بعضی از کاشی‌های روستایی یا کلاسیک.روش B (پرس خشک):
پودر خشک در قالب تحت فشار بالا فشرده می‌شود. بدنه بسیار یکنواخت، متراکم و دقیق در ابعاد است.
کاربرد: کاشی‌های پرسلانی، سرامیک‌های کف، اسلب‌های پرسلانی بزرگ.
نقش جذب آب در انتخاب نوع چسب یا دوغاب
۱. کاشی‌های با جذب پایین (گروه I)
کاشی‌های گروه A I و B I تقریباً هیچ آبی جذب نمی‌کنند. در نتیجه:
چسبندگی ملات سنتی (دوغاب سیمان-ماسه) به آن‌ها بسیار کم است.
فقط باید با چسب کاشی بر پایه رزین‌های پلیمری (C2TE) نصب شوند.
زمان گیرش چسب باید کنترل شود تا خشک شدن کامل قبل از جاگیری کاشی انجام گیرد.
مثال:
پرسلانی‌ها، اسلب‌ها، کاشی‌های نما یا کف با جذب آب کمتر از ۰٫۵٪.
۲. کاشی‌های با جذب متوسط (گروه II)
این گروه شامل کاشی‌های نیمه‌پرسلانی یا سرامیک‌های معمولی است.
بدنه تا حدودی جذب دارد، بنابراین می‌توان از چسب یا دوغاب اصلاح‌شده استفاده کرد.
در فضاهای خشک (مثل نشیمن یا راهرو) دوغاب سنتی هم پاسخ‌گوست، اما در فضاهای مرطوب، استفاده از چسب ترجیح دارد.
مثال:
کاشی‌های دیواری با جذب ۴٪ یا کف سرامیکی ساده.
۳. کاشی‌های با جذب بالا (گروه III)
کاشی‌های دیواری لعاب‌دار سنتی در این گروه قرار می‌گیرند.
بدنه متخلخل است و ملات سیمانی به‌خوبی در آن نفوذ می‌کند.
در نتیجه می‌توان از دوغاب معمولی استفاده کرد، اما چسب نیز چسبندگی بهتری ایجاد می‌کند، مخصوصاً در محیط‌های مرطوب.
مثال:
کاشی دیواری براق با لعاب سفید که معمولاً در آشپزخانه یا سرویس‌ها دیده می‌شود.
نکات اجرایی برای نصب بر اساس گروه جذب
گروه‌های A I و B I
قبل از نصب، حتماً سطح پشت کاشی تمیز و خشک باشد.
از چسب C2TE یا C2TES1 استفاده شود.
برای اسلب‌ها، دوبل اسپرد (Double Spreading) انجام شود تا هوای بین سطح باقی نماند.
در نما یا کف خارجی، چسب باید انعطاف‌پذیر (Elastic) باشد تا تنش‌های حرارتی را جذب کند.
گروه‌های B II
در فضاهای خشک می‌توان از دوغاب سیمانی معمولی استفاده کرد.
برای دوام بیشتر، افزودن چسب بتن یا استفاده از چسب خمیری استاندارد پیشنهاد می‌شود.
در محیط‌های مرطوب، حتماً عایق زیر کاشی (مانند عایق آب‌بندی دو جزئی کاریزما) اجرا شود.
گروه‌های B III
قبل از نصب، حتماً کاشی‌ها خیس شوند تا از مکش سریع آب ملات جلوگیری شود.
دوغاب سنتی با نسبت مناسب ماسه، سیمان و آب استفاده شود.
برای دیوارهای گچی یا رنگ‌شده، استفاده از چسب بهتر است.
اشتباهات رایج نصاب‌ها
استفاده از دوغاب برای پرسلان:
پرسلان اصلاً آب جذب نمی‌کند، در نتیجه دوغاب خشک و پوسته می‌شود.چسب اشتباه در فضاهای بیرونی:
چسب C1 برای فضاهای داخلی مناسب است؛ در نما یا تراس باید C2TE S1 استفاده شود.عدم شناخت گروه جذب:
بسیاری از خرابی‌ها (لق شدن، شکستگی، صدای خالی) به همین دلیل اتفاق می‌افتد.نبود لایه عایق زیر کاشی:
در حمام و سرویس، حتی بهترین چسب هم بدون عایق‌کاری دوام ندارد.
چگونه جذب آب کاشی را اندازه بگیریم؟
در کارخانه‌ها، آزمون جذب آب (Water Absorption Test) طبق ISO 10545-3 انجام می‌شود:
نمونه خشک‌شده کاشی وزن می‌شود.
سپس در آب جوشان به مدت ۲ ساعت غوطه‌ور می‌شود.
بعد از خشک کردن سطح، دوباره وزن گرفته می‌شود.
درصد جذب = (وزن بعد از آب – وزن قبل از آب) ÷ وزن قبل × ۱۰۰
این آزمایش تعیین می‌کند کاشی در کدام گروه (I، II یا III) قرار گیرد.
تاثیر جذب آب در چسبندگی نهایی
در کاشی‌های کم‌جذب، چون رطوبت وارد بدنه نمی‌شود، عمل تبخیر چسب کندتر است.
چسب باید دارای افزودنی‌های پلیمری باشد تا حتی روی سطوح صیقلی هم اتصال مکانیکی و شیمیایی ایجاد کند.
در کاشی‌های پرجذب، ملات سریع‌تر آب را از دست می‌دهد، پس باید مراقب خشک شدن زودرس ملات بود.
پرسش متداول: آیا می‌توان کاشی گروه BIIb را با چسب نصب کرد؟
بله، اما باید از چسب نوع C1 یا C2 استفاده شود.
در صورتی که سطح زیرکار مناسب، تمیز و دارای چسبندگی بالا باشد، چسب نتیجه‌ی بهتری نسبت به دوغاب خواهد داد.
به‌ویژه در پروژه‌های لوکس، چسب کاریزما دوام و زیبایی نهایی را تضمین می‌کند.
جمع‌بندی نهایی
| گروه | جذب آب | نوع بدنه | روش نصب پیشنهادی |
|---|---|---|---|
| A I / B I | ≤ 0.5٪ | پرسلان، اسلب | فقط چسب C2TE |
| A II / B II | 3–10٪ | سرامیک معمولی | چسب یا دوغاب |
| A III / B III | >10٪ | دیواری سنتی | دوغاب سیمانی |
نکته طلایی از کاریزما
در کاریزما کاشی، همیشه تأکید می‌شود:
«شناخت گروه جذب آب اولین گام برای نصب موفق کاشی است.»
فرقی ندارد که در حال نصب پرسلان فول بادی، اسلب‌های بزرگ، یا کاشی دیواری ساده باشید — انتخاب چسب مناسب بر اساس گروه جذب، تعیین‌کننده‌ی کیفیت و دوام پروژه است.
کاریزما تولیدکننده‌ی انواع چسب‌های کاشی و پرسلان با قدرت چسبندگی بالا، زمان کارپذیری استاندارد و مقاومت عالی در برابر رطوبت است.
تمام چسب‌های کاریزما بر اساس استاندارد EN 12004 در گروه‌های C1، C2، T، E، S1 تولید می‌شوند.
توصیه نهایی برای نصابان و پیمانکاران
همیشه نوع کاشی را از روی بسته‌بندی یا برگه فنی بررسی کنید (کد گروه جذب مشخص است).
در صورت تردید، از چسب پرقدرت C2 استفاده کنید تا خطر جداشدگی کاهش یابد.
در فضاهای مرطوب (حمام، سرویس، تراس) فقط از چسب کاریزما و عایق دو جزئی استفاده کنید.
برای اسلب‌های بزرگ، استفاده از قاپک، ویبراتور و سیستم تراز کاشی کاریزما الزامی است.
اگر هنوز در انتخاب نوع چسب یا روش نصب کاشی متناسب با گروه جذب تردید دارید،
کاریزما برای این سؤال شما راه‌حل دارد.
با کارشناسان ما تماس بگیرید: ۰۲۱۹۱۰۹۳۶۱۴
