استفاده از سیستم‌های پایه کاذب (پدل استال) و سنگفرش در فضاهای خارجی
بررسی مزایا، چالش‌ها و تجربیات اجرایی با نگاهی به پروژه CNN
در سال‌های اخیر، سیستم‌های پایه (Pedestal Systems) به عنوان راه‌حلی نوین برای نصب سنگفرش در فضاهای خارجی، به‌ویژه در پشت‌بام‌ها، تراس‌ها، محوطه‌های شهری و پروژه‌های با تراکم بالا مورد توجه قرار گرفته‌اند. این سیستم‌ها، به کمک کاشی‌کاران و مجریان نصب آمده‌اند تا بتوانند بدون نیاز به ملات و چسب، کف‌هایی یکنواخت، قابل تنظیم و دسترسی‌پذیر ایجاد کنند.
چرا از سیستم‌های پایه استفاده کنیم؟
مارتی بروکس و وودی سندرز، از مجریان باسابقه نصب کاشی و سنگ، در برنامه Coverings Connected توضیح دادند که این سیستم‌ها برای افزایش فضای زندگی در محیط‌های پرتراکم، نظیر پشت‌بام‌ها، بسیار کارآمد هستند. سیستم‌های پایه، ساختاری سبک، مقرون‌به‌صرفه و دارای گواهی محیط‌زیستی Green Squared® ارائه می‌دهند.
از دیگر مزایای مهم این سیستم‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دسترسی آسان به تأسیسات زیرسقفی نظیر سیم‌کشی برق یا لوله‌کشی آبیاری؛
نگهداری آسان و هزینه پایین؛
امکان ترازکردن دقیق کف و حذف لرزش یا لق‌زدن کاشی‌ها؛
ایجاد سطحی نرم‌تر نسبت به کف‌های چسبیده؛
بهبود عملکرد در برابر انجماد و ذوب، تخلیه آب، و انطباق با شیب.
همچنین، در صورت نیاز به تعویض عایق زیرکار، می‌توان کاشی‌ها و پایه‌ها را به‌راحتی باز و دوباره استفاده کرد.
سنگفرش‌های مناسب برای پایه
وودی سندرز بیان کرد که ضخامت‌های ۲ و ۳ سانتی‌متری برای سنگفرش‌های پرسلانی اخیراً در آمریکا رایج شده‌اند. برندهایی نظیر Daltile و Del Conca مدل‌هایی در ابعاد ۶۰×۶۰، ۶۰×۱۲۰ و حتی ۲۰×۱۲۰ سانتی‌متر تولید کرده‌اند که مخصوص استفاده با پایه طراحی شده‌اند. علاوه‌بر پرسلان، می‌توان از مصالح دیگر نظیر سنگ آهک ایندیانا، بتن، چوب آیپه (Ipe) و حتی چمن مصنوعی نیز بهره برد.
نکته مهم دیگر، شاخص بازتاب خورشیدی (SRI) است؛ به‌ویژه در مناطق گرمسیری، باید بررسی شود که رنگ روشن سطح موجب تابش آزاردهنده یا رنگ تیره باعث داغ شدن بیش از حد نشود.
ویژگی‌ها و نکات فنی سیستم‌های پایه
پایه‌ها می‌توانند از PVC بازیافتی ساخته شوند و مزایای زیست‌محیطی داشته باشند. آن‌ها در ارتفاع‌های ثابت (مثلاً ۳ میلی‌متر) یا قابل تنظیم تا ارتفاع ۹۰ سانتی‌متر در بازار موجود هستند. قابلیت اصلاح شیب تا ۷٪، از دیگر ویژگی‌های مهم آن‌هاست.
برای انتخاب بهترین ترکیب قطعات و ارتفاع، مشورت با تولیدکننده پایه‌ها ضروری است.
چالش‌های سیستم‌های پایه
۱. بلند شدن توسط باد: به‌دلیل شناور بودن سیستم، امکان بلند شدن مصالح توسط باد شدید وجود دارد. استفاده از گیره، اتصالات ویژه، یا مشورت با مهندس سازه در پروژه‌های مرتفع توصیه می‌شود.
۲. بارهای نقطه‌ای (Point Loads):
هر سنگفرش ۶۰×۶۰ سانتی‌متری معمولاً وزنی در حدود ۱۳ تا ۱۵ کیلوگرم دارد. با توجه به این وزن، فشار وارده روی پایه‌ها باید به‌درستی محاسبه و کنترل شود. برای جلوگیری از شکست یا لق شدن کاشی، مهم است که سنگفرش‌ها ۱۰۰٪ تماس با پایه داشته باشند. به همین دلیل، پیکربندی‌هایی مانند استفاده از پایه‌ها در چهار گوشه و یک پایه در مرکز (چیدمان پنج‌نقطه‌ای) توصیه می‌شود. همچنین باید بررسی شود که نوع سقف یا عایق زیرکار توان تحمل فشار نقطه‌ای را دارد یا خیر.
هشدار مهم: برخی فوم‌های عایق سلول بسته (Closed Cell Foam) نمی‌توانند فشار ۴۰ psi موردنیاز پایه‌ها را تحمل کنند. استفاده از فوم‌های ارزان‌قیمت می‌تواند در آینده باعث فرو رفتن پایه در عایق و افت سطح شود.
۳. پشت‌بام‌ها و اجرای عایق‌کاری (Roof Decks & Waterproofing):
برای پروژه‌هایی که نصب روی پشت‌بام انجام می‌شود، حتماً باید با یک شرکت عایق‌کاری مجرب همکاری شود. سندرز هشدار داد که نصب سیستم‌های پایه روی سقف بدون عایق‌کاری صحیح می‌تواند منجر به نشت آب، تخریب سازه و هزینه‌های بالا شود.
بروکس نیز افزود: «در ایالت‌هایی مثل کالیفرنیا، اجرای کار عایق‌کاری نیاز به مجوز رسمی دارد و باید توسط افراد مجاز انجام شود.»
در نتیجه، توصیه می‌شود که کار کاشی‌کار محدود به اجرای کف‌پوش باشد و عایق‌کاری را به متخصص آن سپرده شود.
تجربه اجرایی سندرز در پروژه CNN
یکی از نمونه‌های بارز اجرای موفق سیستم پایه، پروژه نصب کف در پشت‌بام ساختمان CNN است. سندرز بیان کرد که نبود نقشه‌های ایزومتریک در ابتدا چالش‌برانگیز بود. او گفت:
«وقتی اندازه‌گیری دقیق در محل انجام دادیم، متوجه شدیم تمامی نقشه‌های معماری اشتباه بودند. شیب‌بندی‌ها اشتباه بود و پیچیدگی پروژه بیشتر از چیزی بود که تصور می‌شد.»
در ادامه، تیم DW Sanders یک نقشه دستی طراحی کردند که مشخص می‌کرد چه پایه‌ای در چه موقعیتی قرار بگیرد. برای این کار از تراز لیزری برای تعیین ارتفاع استفاده کردند و از نقطه‌ای که خروج اضطراری در آن قرار داشت، به عنوان مبنای ارتفاع استفاده شد. پایه‌ها با استفاده از کوپلر و قطعات افزایشی، ارتفاع‌گیری شده و طی دو هفته فقط عملیات مونتاژ پایه‌ها انجام شد.
این پروژه نیازمند دو نوع نقشه بود:
یک نقشه برای الگوی چیدمان کاشی‌ها؛
یک نقشه برای ارتفاع و شیب سطح.
همچنین وجود جان‌پناه (Parapet) در لبه پشت‌بام نقش مهمی در نگهداری و ایمنی سازه داشت تا از سقوط اجزای سیستم جلوگیری شود.
در این پروژه یک ماکت ۳۰ متری (حدود ۱۰۰ فوت) ساخته شد تا مسیر عبور تأسیسات مکانیکی، برقی و لوله‌کشی از زیر سطح کاشی‌ها مشخص شود.
استفاده از سیستم‌های پایه در پروژه‌های مدرن، چه در تراس‌ها و چه در پشت‌بام‌ها، می‌تواند گزینه‌ای بسیار هوشمندانه و حرفه‌ای باشد؛ اما نیازمند دقت بالا، برنامه‌ریزی مهندسی، مصالح استاندارد و همکاری بین تیم‌های کاشی‌کار، عایق‌کار، و مهندس پروژه است.
در کاریزما برای این سؤال شما راه‌حل داریم.
تماس: ۰۲۱۹۱۰۹۳۶۱۴
