کره مالی (Back Buttering) کاشی: چقدر اهمیت دارد؟
آیا شما هنگام نصب کاشی، کره مالی انجام می‌دهید؟
کره مالی کاشی یکی از مباحث بسیار بحث‌برانگیز و مورد اختلاف بین نصاب‌های کاشی است. با اینکه انجام این کار برای کاشی‌های سنگ طبیعی توصیه می‌شود، اما همیشه برای کاشی‌های سرامیکی و پرسلانی الزامی یا ضروری نیست تا پوشش ملات کافی حاصل شود. پس، این کار چقدر اهمیت دارد؟
برای شروع بحث، ابتدا باید چند واژه کلیدی را تعریف کنیم. طبق «راهنمای مرجع NTCA» (انجمن ملی پیمانکاران کاشی آمریکا):
کره مالی (Back butter) به معنای پخش کردن یک لایه ملات (باند) به پشت کاشی سرامیکی درست قبل از قرار دادن آن است.
باند (Bond) به معنای چسبندگی یک ماده به ماده‌ای دیگر است.
پوشش (Coverage) معیاری از مقدار ماده‌ای است که برای پوشش یک سطح مشخص نیاز است.
طبق «راهنمای نصاب تأیید شده CTEF»، انتقال (Transfer) به معنای چسبندگی لازم ملات به پشت کاشی است.
سه عملکرد اصلی کره مالی
اکثر نصاب‌ها موافق‌اند که کره مالی یا مالیدن ملات به پشت کاشی، شامل ایجاد یک لایه نازک ملات روی پشت کاشی با استفاده از سمت صاف ماله است. این لایه نازک چند عملکرد مهم دارد:
۱. افزایش قدرت چسبندگی ملات
اول از همه، این کار باعث تقویت چسبندگی ملات به پشت کاشی می‌شود، زیرا ملات به سطح کاشی «گیر» می‌کند یا اصطلاحاً به آن می‌سوزد (burn in).
۲. پر کردن فضاهای خالی پشت کاشی
دوم، فضاهایی که توسط طرح برجسته پشت کاشی ایجاد شده‌اند را پر می‌کند و یک سطح صاف به وجود می‌آورد.
۳. جبران تاب‌دار بودن ذاتی کاشی
در نهایت، کره مالی می‌تواند تاب ذاتی کاشی (در صورت وجود) را جبران کند؛ البته به شرطی که ضخامت ملات از حد مجاز تعیین‌شده توسط تولیدکننده فراتر نرود.
کره مالی چه کار دیگری انجام می‌دهد؟
برای کاشی‌های سرامیکی یا پرسلانی در هر اندازه‌ای، کره مالی(که در برخی مناطق به نام‌هایی مثل "keying in"، "burning" یا "back parging" هم شناخته می‌شود) باعث ارتقاء انتقال ملات به پشت کاشی می‌شود.
کره مالی برای به‌دست آوردن پوشش و پشتیبانی لازم، ضروری نیست. این پوشش و پشتیبانی با استفاده از شانه‌ای با اندازه و شکل مناسب، روش صحیح شانه‌زنی (directional troweling) و انتخاب و مخلوط کردن ملات مناسب به دست می‌آید.
کره مالی: الزامی نیست
در مقاله‌ای با عنوان «چرا به درز انبساط هنگام نصب کاشی نیاز دارید؟»، چنین آمده:
شما درست می‌گویید که کره مالی کاشی باعث افزایش چسبندگی ملات به پشت کاشی می‌شود، اما طبق استانداردهای ANSI، کره مالی یک الزام نیست.
بخش 2.5.3 از استاندارد ANSI A108.5 می‌گوید:
«میانگین ناحیهٔ تماس نباید کمتر از ۸۰٪ باشد، مگر در نصب خارجی یا حمام، که در آن ناحیهٔ تماس باید ۹۵٪ باشد، و حداقل سه کاشی یا مجموعه کاشی برای بررسی برداشته شوند. این پوشش ۸۰٪ یا ۹۵٪ باید به‌طور یکنواخت توزیع شده باشد تا پشتیبانی کامل از کاشی فراهم شود.»
همان‌طور که می‌بینید، برای نصاب بسیار حیاتی است که گه‌گاهی یک کاشی را بردارد تا مطمئن شود که چسبندگی مناسب حاصل شده است. اگر نصابی این کار را انجام نمی‌دهد، باید تو این کار نکرده اش بازبینی کند.
کره مالی و کاشی
همان‌طور که در بالا اشاره شد، برای کاشی‌های سنگ طبیعی، پشت‌مالی توصیه می‌شود تا تمام فضاهای خالی پر شوند.
در فصل «کاربرد و پوشش ملات» در صفحه ۳۵ از نسخه ۲۰۱۸ دفترچه راهنمای TCNA برای نصب کاشی سرامیک، شیشه‌ای و سنگی آمده است:
«پوشش ملات باید به اندازه‌ای باشد که از ترک برداشتن سنگ در اثر فضاهای خالی در بستر نصب جلوگیری کند. در نواحی خشک و مرطوب، پوشش حداقلی باید ۹۵٪ باشد و هیچ فضای خالی بزرگ‌تر از ۱۲.۹ سانتی‌متر مربع نباید وجود داشته باشد، و هیچ فضای خالی نباید در فاصله ۵ سانتی‌متری از گوشه‌های کاشی باشد. تمام گوشه‌ها و لبه‌های کاشی سنگی باید به‌طور کامل پشتیبانی شوند و پشت‌مالی یا پشت‌پاشی در تمام نواحی توصیه می‌شود. با این حال، روکش کردن پشت کاشی معادل با پوشش نیست. پوشش، سطحی است که ملات با کاشی و زیرسازی تماس کامل دارد.»
در اینجا می‌بینیم که دفترچه به‌صراحت اعلام می‌کند که کره مالی به‌تنهایی معادل پوشش کامل نیست. استفاده از شانه مناسب و مقدار کافی ملات بین زیرسازی و پشت کاشی، همان چیزی است که پوشش ۸۰٪ یا ۹۵٪ را، طبق ANSI A108.5، تأمین می‌کند.
کره مالی کاشی می‌تواند مؤثر باشد
اگرچه کره مالی برای به‌دست آوردن پوشش کامل ملات الزامی نیست، اما این کار می‌تواند با افزایش چسبندگی ملات به پشت کاشی، مزیت بسیار خوبی ایجاد کند.
با این حال، موضوعات بیشتری نیز در این فرآیند دخیل هستند که در بخش‌های بعدی بررسی خواهیم کرد.
چطور کره مالی کاشی را به درستی انجام دهیم؟
برای یادگیری نکات مربوط به نحوه اجرای پشت‌مالی، منابع و ویدیوهایی معرفی شده‌اند.
آیا بین پوشش و انتقال تفاوتی وجود دارد؟
پاسخ کوتاه این است: بله.
پوشش کافی
طبق تعریف بالا، پوشش یعنی مقدار ماده‌ای که برای پوشاندن یک سطح مشخص مورد نیاز است. استفاده از شانه مناسب (که ممکن است با شانه‌ای که شما استفاده می‌کنید یا دیده‌اید متفاوت باشد) می‌تواند مقدار ملات لازم برای پوشش پشت کاشی را فراهم کند تا چسبندگی موردنیاز به دست آید.
با این حال، چند عامل دیگر نیز در این بین تأثیر دارند:
برای اینکه انتقال و چسبندگی به پشت کاشی حاصل شود، ملات باید تازه باشد، یعنی پوسته نبسته باشد و رطوبت کافی برای شروع چسبندگی داشته باشد.
این موضوع به‌ویژه برای کاشی‌های پرسلانی اهمیت زیادی دارد، چون به‌دلیل بدنه متراکم‌شان، اتصال به آن‌ها سخت‌تر است.
پوششی که انتقال ندارد
حالا به نکته‌ی کلیدی می‌رسیم: آیا ممکن است پوشش حاصل شود، اما انتقال صورت نگیرد؟
پاسخ باز هم مثبت است.
اگر مقدار کافی ملات استفاده شده باشد و کاشی را به جلو و عقب حرکت دهید (همان‌طور که در ویدیوی Trowel and Error نشان داده شده)، پوشش به‌دست می‌آید.
اما اگر ملات به‌خاطر خشک بودن زیرسازی، وزش باد در محل نصب یا دمای بالا پوسته ببندد، ملات به پشت کاشی انتقال نمی‌یابد و اتصال خوبی ایجاد نمی‌کند.
در این حالت، ما پوشش داریم، ولی انتقال نداریم – که نتیجه‌اش شکست در نصب خواهد بود.
اگر شیارهای ملات به داخل دره‌ها نخوابند، چه می‌شود؟
برای اینکه این فرآیند درست کار کند، چند شرط باید رعایت شود:
کاشی باید به جلو و عقب، عمود بر جهت شانه‌زنی حرکت داده شود تا شیارها در دره‌ها فرو بریزند.
اگر این حرکت انجام نشود، شیارهای مستقیم باقی می‌مانند و ممکن است پوشش کمتر از ۵۰٪ حاصل شود.
برای اثبات این نکته، پیشنهاد شده است که:
پشت کاشی را با ملات کره مالی کنید.
زیرسازی را با سمت صاف ماله انجام دهید.
سپس با سمت دندانه‌دار، ملات را به‌صورت خطوط مستقیم شانه کنید.
کاشی را به جلو و عقب حرکت دهید.
صبر کنید، سپس کاشی را بردارید.
نتایج را بررسی کنید.
