ببین ما وقتی می‌گیم چسب کاشی C1 و C2، فرق اصلیشون توی قدرت چسبندگیه.
C1:
یعنی چسبی که استاندارد حداقلی رو پاس کرده. مثل اینه که بگی «این ماشین می‌تونه ۸۰ تا بره، پس مجازه».
چسبندگی اولیه C1 باید حداقل 0.5 نیوتن بر میلی‌متر مربع باشه. این یعنی کاشی معمولی رو روی دیوار یا کف معمولی خوب نگه می‌داره، ولی برای کارهای سخت یا پرسلان سنگین ممکنه کم بیاره.
C2:
این مدل تقویت‌شده است. همون چسبه ولی فرمول قوی‌تر. چسبندگی اولیه باید حداقل 1 نیوتن بر میلی‌متر مربع باشه، یعنی تقریباً دو برابر C1 قدرت داره.
برای جاهایی مثل استخر، نما، پرسلان بزرگ، یا جاهایی که تنش و فشار زیاده، این لازمه. مثل ماشینی که همون ۸۰ تا رو می‌ره ولی می‌تونه راحت ۱۴۰ تا هم بره بدون اینکه بهش فشار بیاد.
به زبان ساده:
C1 = کارهای سبک و معمولی (کاشی‌های کوچیک، محیط داخلی، شرایط نرمال)
C2 = کارهای سخت و سنگین (اسلب، پرسلان، نما، استخر، یا جاهایی که تغییرات دما و رطوبت زیاده)
۰.۵ نیوتن بر میلی‌متر مربع
۱ نیوتن بر میلی‌متر مربع
یعنی میزان فشاری که لازمه تا چسب از سطح جدا بشه.
۰.۵ نیوتن/میلی‌متر² → حدوداً معادل اینه که روی هر سانتی‌متر مربع کاشی، وزنی نزدیک به ۵۰ کیلوگرم فشار بیاد و چسب هنوز نگهش داره.
۱ نیوتن/میلی‌متر² → یعنی روی همون یک سانتی‌متر مربع، حدود ۱۰۰ کیلوگرم نیرو وارد بشه و چسب همچنان ول نکنه.
پس فرقش اینه که C2 تقریباً دو برابر C1 زور داره برای نگه داشتن کاشی روی سطح.
می‌خوای من اینو به شکل یه مثال روزمره بگم، مثلاً مثل چسب نواری معمولی (C1) و چسب دوطرفه خیلی قوی (C2)؟
C1 مثل چسب نواری معمولیه؛ برای کارای ساده خوبه، می‌چسبه، ولی اگه فشار یا وزن زیادی بیاد، زود ول می‌کنه.
C2 مثل چسب دوطرفه قوی یا حتی چسبی که برای قطعات صنعتی می‌زنن؛ خیلی محکم‌تره، می‌تونه وزن بیشتری تحمل کنه و دیرتر ول می‌کنه.
یعنی وقتی می‌گیم:
۰.۵ نیوتن/میلی‌متر² (C1) → هر سانتی‌متر مربع چسب می‌تونه حدود ۵۰ کیلوگرم فشار رو تحمل کنه.
۱ نیوتن/میلی‌متر² (C2) → همون نقطه می‌تونه حدود ۱۰۰ کیلوگرم فشار رو تحمل کنه.
تست آزمایشگاهی کششی (Pull-off Test)
این همون تستیه که توی آزمایشگاه برای سنجیدن قدرت چسبندگی انجام می‌دن.
روش کار به زبان ساده:
یه کاشی رو روی سطح با چسب می‌چسبونن.
بعد از خشک شدن، یه دستگاه مخصوص (تستر کشش) به کاشی وصل می‌کنن.
دستگاه شروع می‌کنه به کشیدن کاشی به سمت بیرون تا ببینه در چه فشاری (نیرویی بر واحد سطح) چسب می‌بُره یا کاشی جدا می‌شه.
نتیجه تست عدد همون نیوتن بر میلی‌متر مربع می‌شه که برای دسته‌بندی C1 یا C2 ملاکه.
پس در واقع اون اعدادی که گفتیم (۰.۵ و ۱ نیوتن/میلی‌متر²) نتیجه همین آزمایش کششی هستن.
می‌خوای برات توضیح بدم چه شرایطی روی این تست اثر می‌ذاره؟ مثلاً رطوبت، نوع سطح، یا کاشی پرسلان و معمولی چه فرقی دارن؟
عوامل مؤثر روی تست کششی چسب کاشی
نوع سطح (بستر نصب)
اگر سطح صاف و بدون تخلخل باشه (مثل بتن صیقلی یا سنگ مرمر)، چسب سخت‌تر می‌چسبه.
اگر سطح زبر و متخلخل باشه (مثل سیمان زبر یا دیوار گچی زبر)، چسب راحت‌تر قفل می‌شه.
برای همین قبل از نصب معمولاً پرایمر یا لایه آماده‌سازی می‌زنن.
نوع کاشی
کاشی معمولی لعاب‌دار چون جذب آب داره، با چسب راحت‌تر گیر می‌کنه.
پرسلان و اسلب چون جذب آب خیلی کم دارن، باید با چسب‌های قوی‌تر (C2 یا حتی S1/S2) کار بشن.
شرایط محیطی (دما و رطوبت)
اگر تست توی رطوبت زیاد یا تغییر دما انجام بشه، نتیجه خیلی فرق می‌کنه.
بعضی چسب‌ها وقتی خیس می‌شن چسبندگیشون می‌افته، ولی چسب‌های خوب باید توی شرایط مرطوب هم استاندارد بمونن.
زمان گیرش چسب
تست معمولاً بعد از ۲۸ روز انجام می‌شه تا چسب کامل سخت شده باشه.
بعضی وقت‌ها تست زودتر هم گرفته می‌شه (مثلاً بعد از ۷ روز) ولی نتیجه نهایی باید بعد از ۲۸ روز باشه.
نوع بارگذاری در تست
کشش مستقیم (Pull-off): دستگاه فقط کاشی رو می‌کشه تا جدا بشه.
برش (Shear): نیروی جانبی وارد می‌کنن تا کاشی بلغزه.
استاندارد EN 12004 بیشتر روی همون کشش مستقیم تمرکز داره.
جمع‌بندی ساده:
تست کششی می‌گه چسب چقدر زور داره کاشی رو بغل کنه.
C1 → باید حداقل ۰.۵ نیوتن/میلی‌متر² رو پاس کنه.
C2 → باید حداقل ۱ نیوتن/میلی‌متر² رو پاس کنه.
اگر شرایط سخت‌تر بشه (آب، سرما، گرما، یخ‌زدگی)، چسب با کیفیت خودش رو نشون می‌ده.
نادر جان می‌خوای من همینو به شکل یک متن آموزشی–تبلیغاتی برای سایتت بنویسم تا هم ساده باشه و هم برای سئو به درد بخوره؟
مقایسه تخصصی چسب‌های کاشی C1 و C2 + تست کششی
وقتی صحبت از نصب کاشی و سرامیک می‌شود، انتخاب چسب مناسب یکی از مهم‌ترین عوامل برای داشتن یک اجرای موفق و ماندگار است. بر اساس استاندارد EN 12004، چسب‌های کاشی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که دو گروه اصلی آن‌ها C1 و C2 هستند. در نگاه اول شاید این اعداد فقط یک کد به نظر برسند، اما در واقع نشان‌دهنده قدرت چسبندگی و عملکرد چسب هستند.
تفاوت اصلی C1 و C2 در چیست؟
C1: حداقل چسبندگی ۰.۵ نیوتن بر میلی‌متر مربع
C2: حداقل چسبندگی ۱ نیوتن بر میلی‌متر مربع
به زبان ساده:
هر ۰.۵ نیوتن/میلی‌متر² یعنی اینکه روی یک سانتی‌متر مربع چسب، حدود ۵۰ کیلوگرم فشار بیاید و چسب همچنان کاشی را نگه دارد.
هر ۱ نیوتن/میلی‌متر² یعنی همان نقطه می‌تواند حدود ۱۰۰ کیلوگرم فشار را تحمل کند.
یعنی چسب‌های C2 تقریباً دو برابر قوی‌تر از C1 هستند.
مثال روزمره برای درک بهتر
چسب C1 مثل یک چسب نواری معمولی است؛ برای کارهای ساده و سبک خوب جواب می‌دهد.
چسب C2 مثل یک چسب دوطرفه خیلی قوی یا حتی صنعتی است؛ برای کارهای سنگین و سخت طراحی شده است.
کاربردها
چسب C1: مناسب کاشی‌های معمولی، محیط داخلی خانه، دیوارهای گچی یا سیمانی، شرایطی که فشار و تنش زیادی وارد نمی‌شود.
چسب C2: مناسب پرسلان، اسلب‌های بزرگ، نصب در استخر، نما، کف‌های پرتردد، یا محیط‌هایی با تغییرات شدید دما و رطوبت.
تست کششی (Pull-off Test) چیست؟
برای اینکه مطمئن شویم یک چسب استاندارد است یا نه، در آزمایشگاه تستی به نام کشش یا Pull-off انجام می‌شود.
روش کار:
کاشی با چسب روی سطح نصب می‌شود.
پس از گذشت زمان لازم (معمولاً ۲۸ روز برای رسیدن به مقاومت نهایی)، دستگاهی مخصوص به کاشی وصل می‌شود.
دستگاه شروع به کشیدن کاشی به سمت بیرون می‌کند.
نیرویی که در لحظه جدا شدن کاشی ثبت می‌شود، همان چسبندگی بر حسب نیوتن بر میلی‌متر مربع است.
عوامل مؤثر بر نتیجه تست
نوع سطح: هرچه سطح زبرتر و آماده‌تر باشد، چسبندگی بالاتر می‌رود.
نوع کاشی: کاشی‌های پرسلان به دلیل جذب آب پایین، نیاز به چسب قوی‌تر (C2) دارند.
شرایط محیطی: رطوبت، دما، و یخ‌زدگی می‌تواند روی عملکرد چسب تأثیر بگذارد.
زمان گیرش: تست باید بعد از ۲۸ روز انجام شود تا نتیجه واقعی مشخص شود.
جمع‌بندی
اگر پروژه شما معمولی و سبک است، چسب C1 انتخاب مناسبی خواهد بود.
اما اگر قصد نصب کاشی‌های پرسلان، اسلب‌های بزرگ، یا اجرای نما و استخر دارید، حتماً باید از چسب C2 استفاده کنید تا هم استاندارد باشد و هم دوام کارتان تضمین شود.
برای انتخاب بهترین چسب کاشی و اسلب، کاریزما برای این سؤال شما راه‌حل دارد.
شماره تماس: ۰۲۱۹۱۰۹۳۶۱۴
زمان کارپذیری (Open Time / Pot Life)
برای چسب C1 گفتیم حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بسته به دمای محیط.
برای چسب C2 هم همین حدود زمان وجود داره، اما به خاطر فرمولاسیون پیشرفته‌تر:
معمولاً زمان کارپذیری کمی طولانی‌تر یا پایدارتر می‌شه.
یعنی در دمای معمولی (۲۰ تا ۲۵ درجه)، شما بین ۳۰ تا ۴۰ دقیقه وقت دارید بدون اینکه چسب کیفیتش رو از دست بده.
در دمای بالاتر، این زمان کمتر می‌شه (مثلاً توی تابستون سریع‌تر خشک می‌شه).
ضخامت اجرا
برای چسب C1 محدوده‌ی استاندارد ۳ تا ۱۰ میلی‌متر بود.
برای چسب C2 هم استاندارد همین حدود رو می‌گه، ولی:
به خاطر قدرت چسبندگی بیشتر، در ضخامت‌های بالاتر هم بهتر جواب می‌ده.
مثلاً بعضی چسب‌های C2 رو می‌شه تا ۱۵ میلی‌متر هم اجرا کرد (به شرط اینکه مخصوص همین کار طراحی شده باشن).
برای نصب اسلب‌ها یا سنگین‌ها، معمولاً لایه ضخیم‌تر لازمه، و اینجا C2 مطمئن‌تر عمل می‌کنه.
جمع‌بندی ساده:
C1 → زمان کارپذیری حدود ۲۰–۳۰ دقیقه / ضخامت ۳–۱۰ میلی‌متر.
C2 → زمان کارپذیری پایدارتر، حدود ۳۰–۴۰ دقیقه / ضخامت ۳–۱۵ میلی‌متر (بسته به برند و نوع محصول).
فرضیات جدید
سطح: خیلی صاف و یکنواخت (ناترازی ۳ میلی‌متر در ۳ متر — خیلی کم)
شانه‌کشی با تیغه‌های معمول: برای کاشی کوچک ≈ شیار 4 mm، کاشی استاندارد ≈ 6 mm، پرسلان بزرگ ≈ 8 mm، اسلب ≈ 8–10 mm ولی با سطح خیلی صاف می‌توان ضخامت مؤثر را کمتر در نظر گرفت.
Back-buttering وقتی لازم است انجام شده باشد (در موارد بزرگ/پرسلان/اسلب پیشنهاد می‌شود).
اعداد بر مبنای تجربه صنعتی و دیتاشیت‌های مرسوم و با حداقل‌سازی برای سطح خیلی صاف بیان شده‌اند.
جدول پیشنهادیِ به‌روزشده (kg / m²)
| نوع کاشی | فقط روی سطح (kg/m²) | پشت کاشی — Back-buttering (kg/m²) | جمع دوطرفه (kg/m²) |
|---|---|---|---|
| کاشی کوچک (10×10 تا 20×20) | 1.8 – 2.2 | 0.6 – 0.9 | 2.4 – 3.1 |
| کاشی استاندارد (30×30 تا 30×60) | 3.0 – 3.8 | 0.8 – 1.2 | 3.8 – 5.0 |
| پرسلان بزرگ (60×60 تا 80×80) | 4.0 – 5.0 | 1.0 – 1.5 | 5.0 – 6.5 |
| اسلب بزرگ (≥ 120×240 یا اسلب ۱۲۰×۱۲۰+) | 4.5 – 5.5 | 1.2 – 1.8 | 5.7 – 7.3 |
| کاشی استخری (کوچک تا متوسط، در معرض آب) | 3.5 – 4.5 | 0.9 – 1.3 | 4.4 – 5.8 |
| کاشی روی کاشی (Tile-on-tile) | 3.6 – 4.2 | معمولاً پشت‌مالی انجام نمی‌شود / در صورت نیاز 0.8 – 1.0 | 3.6 – 5.2 (در صورت Back-buttering + افزایش) |
نکات مهم و توضیحات
اعداد «فقط روی سطح» یعنی مقدار چسبی که با شانه روی زیرساز (سطح) کشیده می‌شود.
عدد «پشت کاشی» مقدار اضافی است که هنگام Back-buttering به پشت کاشی/اسلب زده می‌شود.
جمع دوطرفه = مجموع دو ستون بالا (مقدار نهایی مصرف وقتی دو طرف چسب زده شود).
برای سطح خیلی صاف معمولاً می‌توان ۱۰–۲۰٪ از مصرف مرسوم کم کرد—اعداد بالا همین کاهش را لحاظ کرده‌اند.
برای اسلب‌ها چون حساسیت به پوچ (void) بالاست، معمولاً Back-buttering اجباری است؛ اما در سطوح خیلی صاف، جمع ≈ 5.7–7.3 kg/m² منطقی‌تر و قابل قبول‌تر است (نه 11.5). این عدد بستگی به اندازه اسلب، ضخامت شیار و ترازکنندگی دارد — ولی عددی که تو گفتی (۸.۵ یا ۱۱.۵) برای بعضی دیتاشیت‌ها خیلی بالاست؛ با سطح خیلی صاف می‌توان به محدوده 5.7–7.3 اکتفا کرد.
کاشی استخری به‌دلیل مواجهه با آب معمولاً چسب قوی‌تری می‌خواد اما مصرف جمعی‌اش معمولاً بین 4.4–5.8 kg/m² است (برای سطح صاف).
Tile-on-tile: اگر کاشی قبلی خیلی صاف باشه و قرار نباشه پشت‌مالی بشه، مصرف نزدیک به حالت نصب روی سیمان خواهد بود ولی بهتره ۱۰–۲۰٪ افزایش برای اطمینان در نظر بگیری (چون سطح ممکنه جذب متفاوت یا چربی‌دار باشه).
مثال عددی سریع
فرض کن اسلب 10 m² و از جمع دوطرفه = 6.5 kg/m² استفاده کنی:
6.5 × 10 = 65 kg چسب.
این عدد خیلی کمتر از پیشنهاد قبلی من (که تا 11.5 برای اسلب گفتم) و نزدیک‌تر به چیزی هست که تو می‌گفتی «زیاد بوده».
ضریب ضایعات
همیشه ۵–۱۰٪ ضایعات و محافظه‌کاری در برآورد تهیه کن. اگر سطح فوق‌العاده صاف و کارگر ماهر باشه، می‌تونی نزدیک به ۵٪ باشی؛ وگرنه ۱۰٪ امن‌تره.
پیش‌فرض‌ها (واضح و مشخص)
شانه: ۱۲ × ۱۲ میلی‌متر (notch 12×12 mm).
سطح زیرساز: خیلی صاف (ناترازی کم، تراز خوب — به همین خاطر پوشش کامل با مقدار کمتر ممکن است).
چسب چسبندگی و غلظت مرسوم پودری/پلیمر-modified با چگالی تقریبی 1.6 kg/L (1600 kg/m³) — این عدد معمول در دیتاشیت‌ها نزدیک به همین محدوده است. اگر دیتاشیت برند شما عدد دیگری داد، از آن استفاده کن.
Back-buttering برای اسلب «معمولاً» توصیه می‌شود؛ ما مقدار «فقط روی سطح» و «پشت‌کاشی» و «جمع» را جدا می‌آوریم.
مقدار‌های پیشنهادی بر مبنای تجربهٔ فنی و نمونه‌های اجرایی در سطوح صاف هستند — همیشه تست میدانی نهایی توصیه می‌شود.
اعداد نهایی (پیشنهادی و واقع‌بینانه) — کیلوگرم بر متر مربع (kg/m²)
فقط روی سطح (شانه 12×12): 7.0 – 8.5 kg/m²
پشت‌کاشی — Back-buttering (لایهٔ پشت اسلب برای پوشش کامل): 1.0 – 2.0 kg/m²
جمع دوطرفه (Total): 8.0 – 10.5 kg/m²
(قیمت میانی/هدف عملیاتی که می‌توانید برای برآورد استفاده کنید: ≈ 9.0–9.5 kg/m²)
چرا این بازه منطقی است (توضیح فنی کوتاه)
یک شانه‌ی ۱۲×۱۲ نسبت به شانه‌های 8×8 یا 10×10 حجم بیشتری ملات روی سطح می‌گذاره ولی چون سطح شما خیلی صافه، نیازی به «بستر خیلی ضخیم» نیست؛ یعنی شیارها کامل پر می‌شن و در حین فشرده شدن کاشی، ضخامت نهایی کمتر از حداکثر تئوری خواهد بود.
Back-buttering برای اسلب هدفش پر کردن هر خلل/فرج و ایجاد تماس 100% بین اسلب و بستر هست؛ تو سطوح خیلی صاف می‌تونی با لایهٔ باریک‌تر پشت‌مالی هم تماس خوب بگیری، بنابراین 1.0–2.0 kg/m² کافی است (نه 3–4).
محاسبهٔ قدم‌به‌قدم (عددها با دقت — تا خودت راحت بکنی)
ما دو تبدیل اساسی داریم:
چگالی چسب فرضی: 1.6 kg/L = 1600 kg/m³.
هر 1 لیتر = 0.001 مترمکعب.
فرض می‌کنیم عدد میانی برای «فقط روی سطح» را 7.8 kg/m² انتخاب کنیم (داخل بازه 7.0–8.5). حالا محاسبهٔ حجم و ضخامت متناظر:
جرم چسب روی سطح = 7.8 kg/m².
حجم (لیتر) = جرم ÷ چگالی = 7.8 ÷ 1.6.
محاسبهٔ دیجیت به دیجیت:
7.8 ÷ 1.6 = ؟
1.6 × 4 = 6.4
باقی‌مانده 7.8 − 6.4 = 1.4
1.6 × 0.8 = 1.28
جمع 4 + 0.8 = 4.8 و تولید 6.4 + 1.28 = 7.68 ≈ نزدیک به 7.8
بنابراین دقیق‌تر: 7.8 ÷ 1.6 = 4.875 L (می‌نویسم: 4.875 لیتر)
حجم مترمکعب = 4.875 L × 0.001 = 0.004875 m³.
میانگین ضخامت لایه روی هر متر مربع = حجم ÷ سطح = 0.004875 m³ ÷ 1 m² = 0.004875 m = 4.875 mm.
نتیجهٔ بالا یعنی: اگر فقط روی سطح 7.8 kg/m² بذاری، میانگین ضخامت ملات مؤثر حدود 4.9 میلی‌متر خواهد بود — برای شانه 12×12 و سطح صاف این ضخامت منطقی (با فشرده شدن و تماس کامل).
حالا Back-buttering را فرض می‌کنیم 1.6 kg/m² (یعنی عدد میانی بین 1.0–2.0):
جرم پشت‌مالی = 1.6 kg/m².
حجم = 1.6 ÷ 1.6 = 1.0 L.
حجم مترمکعب = 1.0 × 0.001 = 0.001 m³.
ضخامت پشت‌کاشی = 0.001 m³ ÷ 1 m² = 0.001 m = 1.0 mm.
بنابراین با Back-buttering = 1.6 kg/m²، لایهٔ پشت‌کاشی حدود 1.0 میلی‌متر ضخامت مؤثر دارد — یعنی یک پشت‌مالی نازک ولی کافی برای پر کردن ناهمواری‌ها در سطح خیلی صاف.
جمع نهایی (مثال با اعداد میانی):
سطح: 7.8 kg/m²
پشت: 1.6 kg/m²
جمع = 7.8 + 1.6 = 9.4 kg/m².
محاسبهٔ دیجیت به دیجیت جمع:
7.8 + 1.6 = 9.4 → 9.4 kg/m².
اگر خواستی عدد گرد شدهٔ ایمن برای سفارش بدی ≈ 9.5 kg/m² رو در نظر بگیر + ضریب ضایعات 7% مثلاً.
مثال برای سفارش (مثال عملی)
فرض کن مساحت اسلب = 50 m² و عدد عملیاتی = 9.4 kg/m²:
محاسبهٔ جرم کل:
9.4 kg/m² × 50 m² = ؟
9.4 × 50 = (9.4 × 100) ÷ 2 = 940 ÷ 2 = 470 kg.
(محاسبهٔ دیجیت به دیجیت: 9.4 × 50 = 9.4 × (5×10) = (9.4×5)×10 = 47 ×10 = 470)
حالا ضایعات 7%:
7% از 470 = 470 × 0.07 = ؟
47 × 0.7 = 32.9 → همینطور: 470 × 0.07 = 32.9 kg.
مقدار نهایی سفارش = 470 + 32.9 = 502.9 kg → گرد کن ≈ 503 kg یا بسته‌بندی‌های متداول (مثلاً 25 kg) محاسبه کن.
جمع‌بندی و توصیهٔ اجرایی
برای اسلب با شانه 12×12 و سطح خیلی صاف عدد معقول فقط روی سطح بین 7.0–8.5 kg/m² است.
اگر Back-buttering معمول و نازک بزنی، افزایش حدود 1.0–2.0 kg/m² خواهد بود و جمع ≈ 8.0–10.5 kg/m².
عدد میانی و عملیاتی خوب برای برآورد و سفارش: ≈ 9.0–9.5 kg/m².
برای سفارش، همیشه ۵–۱۰٪ (من در مثال ۷٪ استفاده کردم) ضایعات و غیرانتظامی در نظر بگیر.
توصیهٔ نهایی: قبل از اجرای کلی، یک نمونهٔ 1 m² (mock-up) اجرا کن و وزن چسب مصرفی رو اندازه بگیر — این بهترین راه برای تطابق با برند و شرایط خاص شماست.
